Η Κριμαία πρόλαβε να ενσωματωθεί ειρηνικά στη Ρωσία

Του Γιώργου Δελαστίκ*

Τελειωμένη υπόθεση πρέπει να θεωρείται ήδη η επιστροφή της Κριμαίας στη Ρωσία.

Η αποφασιστική δράση του ρωσικού στρατού για την κατάληψη όλων των στρατηγικής σημασίας σημείων και αρμών εξουσίας στην Κριμαία διασφάλισε μέχρι στιγμής την ειρηνική έναρξη της διαδικασίας ουσιαστικής επανενσωμάτωσης της χερσονήσου στη Ρωσία, στην οποία ανήκει τα τελευταία διακόσια χρόνια. Πριν δηλαδή ο Χρουστσόφ την υπαγάγει διοικητικά στην Ουκρανία το 1954, με μια εσωτερική διοικητική πράξη ήσσονος πολιτικής σημασίας, αφού τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία ανήκαν στη Σοβιετική Ένωση. Δεν αποκλείεται η Κριμαία να ξαναγυρίσει στην εξουσία της Μόσχας αναίμακτα, αλλά τίποτα δεν μπορεί να το εγγυηθεί αυτό.

Ενθαρρυντικά είναι τα σημεία αφενός ότι ο νεοδιορισθείς αρχηγός του Πολεμικού Ναυτικού της Ουκρανίας ορκίστηκε υπακοή στον Ρώσο πρόεδρο της Κριμαίας και αφετέρου ότι εξαφανίστηκαν κάποιες συμμορίες ακροδεξιών Τατάρων που εμφανίστηκαν κάποια στιγμή προκαλώντας τους Ρώσους της Κριμαίας, αλλά διαλύθηκαν εν ριπή οφθαλμού μετά τον ξυλοδαρμό τους από απλούς διαδηλωτές. Δεν αποκλείεται να έχει αρχίσει η εγκατάλειψη της Κριμαίας εκ μέρους τους -τουλάχιστον των πιο εκτεθειμένων αντιρωσικών στοιχείων-, γιατί γνωρίζουν ότι η θέση των Τατάρων (οι γονείς και οι παπούδες των οποίων πολέμησαν μαζικά στο πλευρό των Γερμανών ναζί κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και γι’ αυτό στη συνέχεια εξορίστηκαν από τον Στάλιν στην Κεντρική Ασία) θα επιδεινωθεί μετά το πέρασμα της Κριμαίας στους Ρώσους. Πόσω μάλλον που ένας νέος γύρος μίσους των Ρώσων εναντίον τους έχει προκληθεί, καθώς στα είκοσι και πλέον έτη της ουκρανικής ανεξαρτησίας οι Τάταροι λειτούργησαν εκ νέου ως το «μακρύ χέρι» των γερμανόφιλων ακροδεξιών Ουκρανών.

Οι Ρώσοι άρχισαν με την εξαγγελία άμεσων τεχνικών έργων για τη σύνδεση της Κριμαίας οδικώς με το ρωσικό έδαφοςπου βρίσκεται ανατολικά της χερσονήσου, στην περιοχή του Κερτς, κατασκευάζοντας δρόμο στα αβαθή της Αζοφικής Θάλασσας. Παράλληλα, φτιάχνουν μεθοριακά φυλάκια στα βόρεια της χερσονήσου της Κριμαίας, εκεί που συνδέεται με το ουκρανικό έδαφος. Ούτως ή άλλως όμως η Κριμαία ήταν για τους επαΐοντες μια υπόθεση τελειωμένη πριν καν αρχίσει. Από στρατιωτική σκοπιά, ήταν αδύνατον για την Ουκρανία να την καταλάβει. Από πολιτική σκοπιά, η εκχώρηση του στρατηγείου του ρωσικού στόλου της Μεσογείου σε μια χούφτα ακροδεξιούς συμμορίτες ήταν πράξη αυτοκτονίας για τον Πούτιν και τη Ρωσία. Μια τέτοια στάση θα σηματοδοτούσε την έναρξη διάλυσης της ίδιας της Ρωσίας. Θα πυροδοτούσε ακαριαία δεκάδες απαιτήσεις αυτονόμησης από την εξουσία της Μόσχας από τις αμέτρητες εθνότητες που περικλείει στους κόλπους του το ρωσικό κράτος.

Η επίσπευση μάλιστα του αρχικά προκηρυχθέντος για τις 25 Μαΐου δημοψηφίσματος στην Κριμαία με θέμα την ουσιαστική ανεξαρτητοποίησή της από το Κίεβο για τις 30 Μαρτίου αντανακλά τη συνειδητοποίηση από το Κρεμλίνο της ανάγκης επίδειξης σιδερένιας αποφασιστικότητας, αν δεν θέλει να χάσει τα πάντα. Το θέμα της Κριμαίας έχει κριθεί οριστικά και αμετάκλητα. Ανεξάρτητα από την τοπική φόρμουλα που θα λάβει η λύση, ανεξάρτητα από το αν αυτή η λύση θα είναι μέχρι τέλους αναίμακτη ή αν τελικά θα χυθεί αίμα, η Ρωσία ξαναπήρε την Κριμαία. Τελεία και παύλα. Αλλο είναι το πρόβλημα. Τι ακριβώς σχεδιάζει να κάνει ο Πούτιν με τις υπόλοιπες ρωσόφωνες και ρωσόφιλες περιοχές της Ουκρανίας που καταλαμβάνουν τη μισή έκταση της χώρας; Θα εφαρμόσει το «μοντέλο Κριμαίας» ή θα επιλέξει ένα μοντέλο «ντε φάκτο» μη αποδοχής των αποφάσεων της κυβέρνησης του Κιέβου, όταν διαφωνούν οι Ρώσοι και οι ρωσόφωνοι της Ουκρανίας με αυτές; Το Κρεμλίνο μέχρι στιγμής δείχνει να προτιμά τη δεύτερη εκδοχή, αλλά ούτε ο ίδιος ο Πούτιν δεν είναι σε θέση να πει αν αυτή η πολιτική επιλογή θα εφαρμοστεί τελικά στην πράξη.

Η μη ανάληψη αποφασιστικής δράσης διαμελισμού της Ουκρανίας τώρα αμέσως οδηγεί σε ένα ναρκοθετημένο από πολιτική σκοπιά πεδίο. Ο νέος πρωθυπουργός στο Κίεβο αυτή τη στιγμή είναι ένας «κραγμένος» πράκτορας των Αμερικανών. Προσωρινός πρόεδρος της χώρας είναι μια μαριονέτα και για πρόεδρο που θα εκλεγεί σε περίπου τρεις μήνες η Ουάσιγκτον προωθεί τη Γιούλια Τιμοσένκο, η οποία έχει μετατραπεί σε τυφλό όργανό της. Αυτοί οι άνθρωποι θα οδηγήσουν σίγουρα σεσύγκρουση με τη Ρωσία κάποια στιγμή αργότερα, σε στιγμή που θα κρίνουν ότι ο συσχετισμός δυνάμεων είναι πολύ δυσμενέστερος για τη Μόσχα από σήμερα. Εκτός πια αν ο Πούτιν έχει αποφασίσει να επιτρέψει τον εξανδραποδισμό των Ρώσων της Ουκρανίας, πράγμα απίθανο, αλλά όχι αδύνατο.

*Δημοσιεύθηκε στο ΕΘΝΟΣ 4-3- 2014